2 Cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói an toàn và hiệu quả nhất

Nhiều phụ huynh hiện nay rất quan tâm đến việc bổ sung DHA cho trẻ chậm nói để hỗ trợ trẻ phát triển trí não, nhưng lại không biết nên bổ sung ra sao cho đúng cách và an toàn cho trẻ. Hiện nay phụ huynh có thể bổ sung nguồn dưỡng chất này cho trẻ thông qua thức ăn, thực phẩm chức năng, hoặc một số loại thuốc bổ não được cấp chứng nhận an toàn và được phép lưu thông trên thị trường. Cùng tìm hiểu kỹ hơn vấn đề này trong bài viết dưới đây.

Lợi ích của DHA đến sự phát triển trí não của trẻ

DHA, cùng với EPA và DPA, là 3 thành phần chính cấu tạo nên axit béo omega-3. Omega-3 là một trong những chất béo quan trọng hình thành và bảo vệ cấu trúc não, có tầm quan trọng đặc biệt đến sức khỏe và sự vận hành của não. Đặc biệt, thành phần DHA có trong omega-3 mang đến nhiều lợi ích thiết thực cho sự phát triển trí não của trẻ nhỏ, cũng như góp phần làm chậm quá trình lão hóa và suy thoái não ở người già.

Thai phụ và bà mẹ cho con bú cần hấp thu đầy đủ lượng DHA cần thiết để cung cấp cho thai nhi trong quá trình phát triển não bộ. DHA có thể tác động trực tiếp đến cấu trúc não, hệ thống thần kinh và khả năng truyền tín hiệu của não nhằm thúc đẩy quá trình phát triển thần kinh, khả năng xử lý thông tin và ghi nhớ. Trẻ được cung cấp đầy đủ DHA thường thông minh, và tránh được những chứng rối loạn thần kinh hơn những trẻ khác.

Trẻ thường hấp thụ DHA thông qua việc hấp thụ omega-3 hoặc một số chế phẩm được bổ sung DHA khác. Omega-3 (hay DHA) mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, và là một trong những chất béo quan trọng bậc nhất với sự phát triển của trẻ cả về trí não và thể chất. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng omega-3 không chỉ có tác dụng bổ não, bổ mắt, mà còn kháng viêm, giảm tỉ lệ mắc các bệnh về tim, giảm tỉ lệ đột quỵ, tăng cường miễn dịch và nhiều tác dụng tốt khác cho sức khỏe.

DHA đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ não, tăng cường chức năng thần kinh, và giảm tỉ lệ mắc các bệnh liên quan đến rối loạn chức năng não. Như đã nói ở trên DHA là 1 trong 3 thành phần quan trọng trong cấu thành nên omega-3, tuy nhiên lượng DHA trong thực phẩm tự nhiên và những sản phẩm thương mại có nhiều sự khác biệt. Đó là do sự chênh lệch đáng kể về thành phần DHA và EPA trong các loại thực phẩm.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, DHA là thành phần đóng vai trò quan trọng nhất trong việc bảo vệ não, mang đến nhiều lợi ích cho sự phát triển thần kinh, cũng như thị giác của trẻ sơ sinh và cà người trưởng thành. Vì thế chúng ta nên sử dụng nhiều những thực phẩm tự nhiên giàu DHA trong chế biến thực phẩm, hoặc các chế phẩm được bổ sung DHA để cung cấp nguồn dưỡng chất thiết yếu cho trẻ.

Một trong những nguyên nhân gây ra hiện tượng chậm nói ở trẻ là chậm phát triển thần kinh, hoặc do tổn thương và rối loạn chức năng thần kinh. Não bộ của trẻ sơ sinh phát triển nhanh chóng và phức tạp nhất trong 3 tháng cuối thai kỳ, và 2 năm đầu sau sinh. Do đó đây là những thời điểm cần thiết và quan trọng để cung cấp DHA cho trẻ, giúp giảm tỉ lệ trẻ mắc chứng chậm nói trong quá trình phát triển về sau.

DHA chiến thành phần không nhỏ trong cấu trúc não và sự hình thành võng mạc. Từ đó có thể thấy nếu được cung cấp đầy đủ DHA, khả năng hoạt động của não cũng sẽ được tăng cường đáng kể. Đó là lý do bác sĩ và phụ huynh luôn tìm cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói để giúp tăng cường hoạt động não, tăng sự tập trung và giảm nguy cơ mắc bệnh. Trẻ cần một lượng DHA thích hợp để phát triển tế bào thần kinh, và đảm bảo sự hoạt động mạnh mẽ của não bộ.

Lượng dưỡng chất này cần được bổ sung qua nhiều nguồn như thực phẩm tự nhiên, sữa công thức, hoặc các chế phẩm bổ sung DHA dành riêng cho trẻ. Việc thiếu thốn DHA có thể ảnh hưởng đến khả năng hồi phục và cải thiện ngôn ngữ ở trẻ chậm nói. Đó là do trẻ thiếu sự tập trung và khả năng hoạt động não kém. Vì thế, làm sao bổ sung DHA cho trẻ chậm nói hiệu quả và an toàn nhất được rất nhiều phụ huynh quan tâm.

2 cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói hiệu quả và an toàn nhất

Như đã nói ở trên, DHA có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển trí não. Việc trẻ thiếu thốn DHA khi còn là bào thai, và trong những năm đầu đời có thể làm suy giảm chức năng não bộ, suy giảm trí nhớ, và có thể gây ảnh hưởng đến khả năng làm việc của não. Đây cũng là một trong những yếu tố gây ảnh hưởng đến khả năng học tập, khả năng ghi nhớ và hành vi của trẻ. Từ đó khiến trẻ chậm nói và chậm phát triển hơn những trẻ khác được bổ sung đầy đủ dưỡng chất.

Hiện nay có 2 cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói an toàn và hiệu quả nhất là qua thực phẩm và sản phẩm bổ sung DHA dành riêng cho trẻ. Lượng DHA được bổ sung qua thực phẩm an toàn hơn, nhưng trẻ cần thời gian hấp thụ và chuyển hóa lâu dài. Các sản phẩm bổ sung DHA có thể giúp trẻ chậm nói hấp thu nhanh chóng và hiệu quả nguồn dưỡng chất, nhưng vẫn tồn tại tác dụng phụ trong một số trường hợp đặc biệt không thể lường trước.

Do đó cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói thế nào là phù hợp, và liều lượng bao nhiêu thì cần tham khảo ý kiến chuyên gia và bác sĩ. Cha mẹ không được tự ý cho trẻ dùng thuốc, hoặc ăn quá nhiều thực phẩm mà không có khuyến cáo của bác sĩ vì có thể gây nên những hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của trẻ. Bất cứ chất gì, dù là tốt cho sức khỏe, thì vẫn gây hại nếu được cung cấp quá liều lượng cần thiết.

1. Bổ sung DHA thông qua thực phẩm

Thời điểm bổ sung DHA tốt nhất là vào buổi sáng, và cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói an toàn nhất là thông qua thực phẩm cùng một chế độ ăn uống khoa học, đủ chất. Buổi sáng là lúc cơ thể trẻ yêu cầu nguồn năng lượng dồi dào nhằm bổ sung cho một ngày làm việc và hoạt động. Do đó những món ăn ngon miệng và chứa nhiều DHA như trứng, sữa, bơ, hạt, dầu oliu,… là những lựa chọn phù hợp cho trẻ để bắt đầu ngày mới.

• Các loại cá biển: Omega-3 và DHA được tìm thấy rất nhiều trong những loại cá biển như cá thu, cá hồi, cá ngừ, cá trích,… và đây cũng là nguồn cung cấp DHA được nhiều bác sĩ và chuyên gia khuyên dùng. Cá không chỉ chứa nhiều DHA mà còn nhiều chất dinh dưỡng cần thiết khác tốt cho sức và trí não. Mỡ cá cũng được xem là loại mỡ tốt cho sức khỏe hơn mỡ của những loài động vật khác như heo, bò, gà. Trẻ chậm nói nên được bổ sung cá trong các bữa ăn từ 2-3 lần/tuần, và tránh các loại có chứa hàm lượng thủy ngân cao. Hàm lượng DHA trong cá có thể thay đổi tùy vào chủng loại cá và môi trường sống (cá tự nhiên được đánh bắt hoặc cá nuôi). Vì thế nên cho trẻ ăn đa dạng loại và thay đổi thường xuyên để trẻ không cảm thấy ngán.

• Lòng đỏ trứng: Lòng đỏ trứng cũng là nguồn cung cấp DHA đơn giản và an toàn cho trẻ. Phụ huynh có thể cho trẻ ăn trứng luộc, trứng chiên, trứng hấp, hoặc kết hợp nhiều cách chế biến khác giúp trẻ thích thú với bữa ăn hơn. Trứng nấu chín hoàn toàn sẽ chứa lượng DHA cao hơn, và dễ tiêu hơn so với trứng lòng đào. Vì thế khi chế biến thực phẩm cho trẻ, phụ huynh nên chú ý làm chín thực phẩm hoàn toàn để đảm bảo hệ tiêu hóa non nớt của trẻ không bị ảnh hưởng. Lòng đỏ trứng tuy bổ và có hàm lượng DHA cao, nhưng đồng thời cũng chứa nhiều cholesterol. Cha mẹ nên chú ý điểm này để thiết kế bữa ăn hợp lý.
• Các loại hạt: Nguồn DHA tốt cho sức khỏe có thể tìm thấy trong nhiều loại quả hạch như hạt óc chó, hạnh nhân, đậu nành, đậu phộng,… Cha mẹ có thể bổ sung những loại hạt này vào thực đơn ăn xế hoặc ăn vặt cho trẻ chậm nói. Óc chó và hạnh nhân có kết hợp cùng sữa chua, yến mạch và nhiều thực phẩm dinh dưỡng khác để bổ sung lượng DHA thiếu hụt. Đậu nành và đậu phộng có thể dùng chế biến món ăn, hoặc ép thành dầu sử dụng trong quá trình nấu nướng. Những loại hạt này cung cấp nhiều năng lượng và thường tạo cảm giác no nên hãy cho trẻ dùng với liều lượng vừa phải. Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể dùng sữa hạt để thay thế sữa bò, sữa công thức để bổ sung DHA nếu trẻ mắc chứng không dung nạp lactose.
• Rau xanh: Bổ sung nhiều rau xanh trong chế độ ăn uống không chỉ là cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói an toàn, mà còn cung cấp chất xơ, các vitamin, khoáng chất cần thiết khác cho sự phát triển về thể chất và tinh thần ở trẻ. Rau luôn nằm trong top những loại thực phẩm được khuyến nghị cho mọi lứa tuổi để cung cấp dưỡng chất cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh. Những loại rau chứa nhiều DHA tốt cho trẻ chậm nói có thể kể đến như cải xoong, cải xoăn, rau chân vịt, bí ngô, súp lơ,… Tuy nhiên, rau xanh có thể chứa dư lượng thuốc trừ sâu gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ. Do đó phụ huynh nên lựa chọn những nguồn cung cấp rau uy tín, đảm bảo rau sạch, không chứa thuốc trừ sâu hay các chất có hại khác.

Cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói thông qua thực phẩm là phương pháp an toàn nhất. Tuy nhiên nhược điểm của phương pháp này là việc hấp thu DHA sẽ chậm hơn so với dùng thuốc. DHA trong cơ thể cần thời gian để chuyển hóa, và lượng cung cấp từ thực phẩm cũng ít hơn việc bổ sugn DHA trực tiếp.

2. Bổ sung DHA thông qua dược phẩm và thực phẩm chức năng

Các loại thực phẩm, dược phẩm bổ sung DHA chuyên dùng cho trẻ được nghiên cứu cẩn thận và đưa ra thị trường với mục đích cung cấp nguồn DHA trực tiếp, giúp thúc đẩy quá trình phát triển và hoàn thiện não bộ. Đây là cách hiệu quả và nhanh chóng nhất để cung cấp nguồn DHA thiếu hụt trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên, phụ huynh nên chú ý rằng những thực phẩm này không hoàn toàn an toàn cho sức khỏe của trẻ. Dù là những sản phẩm chất lượng của thương hiệu lớn, được nghiên cứu kỹ lưỡng và trải qua nhiều kiểm nghiệm để đảm bảo độ an toàn, thì vẫn không tránh khỏi một số trường hợp ngoại lệ. Ngoài ra, việc cho trẻ dùng dược phẩm cũng cần theo liều lượng hợp lý. Nếu cha mẹ quyết định cho trẻ chậm nói dùng thực phẩm bổ sung thì cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Ý kiến chuyên gia: Ý kiến của bác sĩ và các chuyên gia vô cùng quan trọng nếu cha mẹ có ý định cho trẻ dùng thực phẩm bổ sung DHA. Những người có chuyên môn sẽ xác định tình trạng chậm nói của trẻ, và cân nhắc lượng DHA thích hợp để bổ sung cho trẻ trong từng giai đoạn cụ thế. Các chuyên gia có thể đề cử cho phụ huynh những loại thực phẩm phù hợp, hoặc phụ huynh nên cung cấp tên sản phẩm cho bác sĩ để xin lời khuyên.
• Thương hiệu uy tín: Việc lựa chọn những sản phẩm xuất phát từ các thương hiệu uy tín giúp đảm bảo an toàn hơn cho sức khỏe của trẻ. Phụ huynh nên lựa chọn thực phẩm bổ sung DHA từ các thương hiệu lớn, lâu năm, được nhiều người tin dùng hoặc theo gợi ý của bác sĩ. Tuyệt đối không cho trẻ dùng những sản phẩm rẻ tiền, không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hoặc được quảng cáo thái quá với những công dụng thần kỳ.
• Độ tuổi của trẻ: Những loại thực phẩm bổ sung DHA đều có khuyến cáo về độ tuổi sử dụng, và liều lượng thích hợp cho từng giai đoạn. Cha mẹ cần kiểm tra kỹ những thông tin này trên bao bì sản phẩm để đảm bảo không dùng quá liều lượng cho phép. Trẻ ở mỗi độ tuổi, và trong từng trường hợp cụ thể, cần lượng DHA khác nhau nên cha mẹ cần chú ý căn chỉnh cho phù hợp với tình trạng của trẻ.
• Dạng thuốc: Những thực phẩm và dược phẩm bổ sung DHA cho trẻ chậm nói có nhiều dạng khác nhau như dạng viên nang mềm, thuốc bột, siro, dung dịch, thuốc viên,… Phụ huynh có thể tùy vào tình trạng của trẻ để lựa chọn dạng thuốc thích hợp. Trẻ dưới 3 tuổi được khuyến cáo không nên dùng thuốc dạng viên nang để tránh gây nghẹt thở. Đặc biệt, dầu cá dạng viên nang cũng không thích hợp cho trẻ vì dễ gây đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy. Tốt nhất nên dùng thuốc dạng lỏng hoặc siro.
• Liều lượng thích hợp: Cha mẹ cần tuân thủ liều lượng được khuyến cáo trên bao bì sản phẩm, cũng như lời khuyên của bác sĩ. Không được tự tiện tăng giảm liều lượng, rút ngắn hoặc kéo dài thời gian dùng sản phẩm mà không có sự cho phép của chuyên gia.

• Dị ứng hoặc sốc thuốc: Phụ huynh cần quan sát trẻ trong thời gian đầu dùng thực phẩm bổ sung để nhanh chóng phát hiện những dấu hiệu bất thường. Nếu trẻ có những dấu hiệu như khó thở, môi tím tái, phát ban,… thì hãy ngay lập tức ngừng uống, và đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được xử lý kịp thời.

So sánh ưu nhược điểm của hai cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói

Mỗi cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói đều có những ưu nhược điểm riêng. Tùy thuộc và khả năng của phụ huynh và tình trạng cụ thể của trẻ mà chúng ta sẽ lựa chọn những cách phù hợp. Nếu phụ huynh vẫn còn đang phân vân không biết nên lựa chọn cách thức nào thì có thể tham khảo những ý dưới đây để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.

Ưu điểm của việc bổ sung DHA qua thực phẩm là an toàn hơn cho sức khỏe của trẻ so với thực phẩm chức năng hay thuốc. Nguồn DHA cũng đa dạng và dồi dào hơn thông qua nhiều loại thực phẩm khác nhau. Nguồn DHA tự nhiên trong thực phẩm cung cấp lượng dưỡng chất phù hợp và không gây hại cho trẻ, không trải qua sự can thiệp của hóa chất và công nghiệp nên giữ được dưỡng chất tự nhiên nhất.

Tuy nhiên, bổ sung DHA bằng cách này không thể mang đến hiệu quả nhanh chóng trong thời gian ngắn, mà cần duy trì chế độ ăn uống trong thời gian dài. Ngoài ra khả năng hấp thụ DHA thông qua chuyển hóa thực phẩm của trẻ cũng ảnh hưởng ít nhiều đến lượng DHA có được trong quá trình ăn uống. Cách bổ sung này phù hợp cho cha mẹ muốn trẻ phát triển khỏe mạnh về sau, và tạo thói quen ăn uống lành mạnh nhằm bổ sung mọi dưỡng chất cho sự phát triển.

Nếu muốn hấp thu DHA một cách nhanh chóng và trực tiếp trong một khoảng thời gian ngắn thì cha mẹ nên cân nhắc cho trẻ sử dùng các thực phẩm và dược phẩm bổ sung DHA. Ưu điểm của phương pháp này là trẻ có thể nhanh chóng hấp thụ và chuyển hóa dưỡng chất hơn. Thành phần DHA được nguyên cứu và đưa vào các sản phẩm chức năng với hàm lượng thích hợp, đảm bảo trẻ có thể hấp thu dưỡng chất nhanh nhất.

Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là trẻ có thể phản ứng với những thành phần khác trong dược phẩm. Ngoài ra liều lượng và cách sử dụng cũng cần thông qua ý kiến của chuyên gia hoặc các bác sĩ để đảm bảo không xảy ra tình trạng trẻ gặp nguy hiểm do dùng quá liều lượng cho phép. Việc sử dụng dược phẩm bổ sung DHA cần tuân theo đúng khuyến cáo trên bao bì về độ tuổi sử dụng, liều lượng, và những lưu ý chống chỉ định cho trẻ.

Các bậc phụ huynh có thể dựa trên những ưu nhược điểm của từng phương pháp để chọn cách bổ sung DHA cho trẻ chậm nói phù hợp. Thông thường, việc kết hợp cả hai phương pháp trên sẽ mang đến hiệu quả tốt hơn vì tận dụng được ưu điểm của hai phương pháp, đồng thời hạn chế những nhược điểm tồn tại.

Ngoài ra, cha mẹ cần lưu ý việc bổ sung dưỡng chất cũng chỉ là phương pháp hỗ trợ cho tình trạng chậm nói của trẻ. Điều quan trọng nhất trẻ chậm nói cần là sự quan tâm và chăm sóc của cha mẹ dành cho trẻ.

Có lẽ bạn quan tâm:

• 3 Cách bổ sung Omega-3 cho trẻ chậm nói tốt và an toàn nhất
• Trẻ chậm nói nên bổ sung gì? Các thực phẩm cần thiết cho bé
• Bài tập cơ miệng cho trẻ chậm nói đơn giản cho bé luyện tại nhà
• Những đồ chơi cho trẻ chậm nói kích thích phát triển ngôn ngữ