Phương pháp Glenn Doman: Quy tắc và cách áp dụng đúng

Phương pháp Glenn Doman là phương pháp giáo dục sớm cho trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Phương pháp này sử dụng thẻ  Flashcard, Dotcard và các bài tập vận động kết hợp cùng sự hướng dẫn của ba mẹ để giúp con phát triển trí tuệ, thể chất, khả năng ghi nhớ, phân tích và tư duy logic. 

Phương pháp Glenn Doman là gì?

Glenn Doman là phương pháp giáo dục sớm được phát triển bởi giáo sư người Mỹ Glenn Doman, người sáng lập The Institutes for the Achievement of Human Potential (Viện Nghiên cứu Thành tựu Tiềm năng Con người).

Phương pháp này ứng dụng khả năng chụp nguyên mảng của não phải, giúp trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sử dụng não phải nhiều hơn, trong khi đó, não trái sẽ thực sự hoạt động khi trẻ lớn hơn. Theo các nghiên cứu khoa học, chỉ số thông minh của trẻ phụ thuộc chủ yếu vào sự phát triển của não phải.

Khi ở 2 tuổi, não bộ của trẻ đã hình thành đến 80%, đến năm 5 tuổi sự hình thành của não bộ có thể lên đến 90%. Chính vì thế, giáo dục sớm trong giai đoạn đầu đời, từ 0 – 6 tuổi sẽ tạo tiền đề để trẻ phát triển về mặt trí tuệ, thể chất và nhân cách.

Đặc điểm của phương pháp giáo dục Glenn Doman

Glenn Doman là phương pháp giáo dục sớm dành cho trẻ từ 0 – 6 tuổi. Phương pháp này được áp dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới và được đánh giá cao về hiệu quả. Phương pháp này giúp kích thích phát triển não phải của con, đồng thời giúp gắn kết tình cảm gia đình, để ba mẹ hiểu về năng lực, năng khiếu và sở thích của trẻ.

Đặc điểm của phương pháp giáo dục Glenn Doman như sau:

• Tập trung phát triển từ sớm: Trẻ từ 3 tháng tuổi đã có thể bắt đầu chương trình giáo dục Glenn Doman. Glenn Doman phù hợp cho trẻ từ 0 – 6 tuổi trong đó hiệu quả nhất là giai đoạn từ 3 tháng – 3 tuổi.
• Sử dụng các công cụ trực quan: Flashcard, dotcard, sách và các tài liệu trực quan được thiết kế đa dạng, hình ảnh rõ ràng, màu sắc tươi sáng, đa dạng, nội dung phong phú có thể giúp trẻ nhận biết hình ảnh, từ ngữ, đồ vật, con vật…
• Phương pháp dạy ngắn gọn, liên tục: Mỗi bài học chỉ kéo dài từ 5 đến 10 phút, các hoạt động được thay đổi liên tục và được thực hiện đều đặn mỗi ngày để xây dựng thói quen học tập cho trẻ.
• Cha mẹ là người thầy đầu tiên của con: Glenn Doman được thực hiện tại nhà và cha mẹ chính là người dẫn dắt, tương tác trực tiếp với con.

Các chương trình giáo dục của phương pháp Glenn Doman

Glenn Doman là phương pháp giáo dục sớm được đánh giá cao về hiệu quả. Phương pháp này có thể áp dụng được cho trẻ từ 0 – 6 tuổi. Trẻ 3 tháng tuổi đã có thể làm quen, tiếp xúc với phương pháp này. Glenn Doman giúp rẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần, tạo nền tảng để trẻ rèn luyện, kích thích trí thông minh.

Phương pháp dạy trẻ thông minh Glenn Doman gồm 4 chương trình giáo dục như sau:

1. Chương trình dạy trẻ biết đọc sớm

Chương trình này sử dụng bộ giáo cụ chính là bộ thẻ chữ, với chữ đỏ trên nền thẻ trắng. Trẻ sẽ được học hơn 200 từ đơn và những câu đơn giản. Với phương pháp này, trẻ sẽ không học cách ghép từ thông thường mà học dựa trên khả năng chụp nguyên mảng của não phải.

Mỗi ngày, cha mẹ chọn 3 chủ đề, mỗi chủ đề 5 thẻ. Dùng lần lượt mỗi chủ đề 5 thẻ, tốc độ tráo thẻ từ 1 – 3s/, đọc to, rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu để trẻ quan sát. Chỉ nên dạy trẻ từ 2 – 3 lần, không nên bắt buộc trẻ phải nhớ ngay sau khi vừa học, không dạy trẻ quá nhiều gây áp lực nhồi nhét cho con.

2. Chương trình dạy trẻ học Toán

Chương trình Toán học của Glenn Doman gồm chữ số và số lượng. Mỗi thẻ sẽ có một chữ số phía trước, phía sau là các chấm tròn màu đỏ, số lượng chấm đỏ tương ứng với chữ số in ở mặt trước.

Phương pháp này giúp trẻ hiểu rõ bản chất của toán học, từ đó phát triển khả năng tư duy, phân tích cùng năng lực logic. Ngoài ra, trẻ sẽ được tiếp xúc với các kí hiệu trong toán học như cộng, trừ, nhân, chia, lớn, nhỏ, bằng…  Trẻ lớn hơn sẽ được tiếp xúc đến với các phép tính cơ bản như cộng, trừ, nhân, chia.

3. Chương trình tìm hiểu thế giới xung quanh

Song song với chương trình Toán học và chương trình đọc chữ, Glenn Doman cũng có chương trình dạy trẻ tìm hiểu về thế giới xung quanh. Bộ thẻ thế giới xung quanh của Glenn Doman gồm động vật, quốc kỳ, phương tiện giao thông, các loài hoa, thiết bị gia dụng, đồ dùng gia đình…

Bộ thẻ thế giới xung quanh đặc biệt đa dạng về chủ đề, có màu sắc bắt mắt, hình ảnh đẹp, chứa nhiều thông tin hữu ích. Trẻ luôn tò mò và thích thú với những gì xung quanh, việc tiếp cận đa thông tin, đa kiến thức qua bộ thẻ này sẽ giúp trẻ được kích thích, phát triển não bộ.

4. Chương trình dạy trẻ vận động

Glenn Doman không chỉ dạy trẻ qua công cụ trực quan mà còn có chương trình dạy trẻ vận động. Chương trình này giúp trẻ phát triển về thể chất, kích thích sự phát triển trí não. Vận động giúp trẻ có trí não tốt và nhanh nhẹn, giúp kích thích não bộ tăng cường sự phối hợp kỹ năng, tăng cường giao tiếp qua các liên hợp thần kinh, từ đó tối ưu hiệu suất não bộ.

11 Quy tắc quy tắc vàng của phương pháp Glenn Doman

Trước khi áp dụng phương pháp Glenn Doman, ba mẹ nên tìm hiểu thật cẩn thận các quy tắc và cách thực hiện phương pháp này. Đừng dạy con theo cảm tính, việc tìm hiểu, chuẩn bị sẽ giúp chúng ta dạy con đúng cách và gặt hái được những thành công nhất định trong quá trình giáo dục trẻ.

Dưới đây là 9 quy tắc vàng của Glenn Doman mà các bậc phụ huynh không thể bỏ qua:

1. Bắt đầu càng sớm càng tốt

Glenn Doman cần được bắt đầu càng sớm càng tốt, thời điểm phù hợp nhất là từ 3 – 6 tuổi. Khi trẻ càng lớn, thế giới xung quanh sẽ có nhiều thứ mới mẻ hơn. Việc áp dụng Glenn Doman sẽ càng khó khăn hơn. Mỗi ngày, nên bắt đầu vào thời điểm mà trẻ cảm thấy vui vẻ, thoải mái và tỉnh táo nhất để đạt được hiệu quả tốt nhất.

2. Duy trì sự thích thú trong thời gian học

Trẻ chỉ tiếp thu hiệu quả khi trẻ vui vẻ thích thú. Việc duy trì sự thích thú trong thời gian học tập rất quan trọng, cần thiết để giúp con học hỏi nhanh chóng. Trẻ không có kiến thức khó hay dễ, con chỉ học và hiểu nhanh khi trẻ thích. Ngược lại, khi trẻ không thích con sẽ từ chối việc học tập, không muốn thậm chí khó chịu với việc ghi nhớ, học tập.

3. Chỉ bắt đầu khi bạn và trẻ đều cảm thấy thoải mái, hào hứng

Việc học tập của trẻ chỉ hiệu quả khi 2 bên đều tích cực. Do đó, một trong những nguyên tắc vàng của phương pháp Glenn Doman chính là chỉ dạy khi cả người dạy và người học đều cảm thấy hào hứng.

Khi cha mẹ vui vẻ, hào hứng, chúng ta sẽ dễ dàng dẫn dắt, truyền cảm hứng và khiến trẻ thích thú hơn với bài học. Ngược lại, nếu tâm trạng bạn buồn bực, khó chịu, bạn dễ tức giận, cáu kỉnh, quát nạt khi trẻ không đạt kỳ vọng. Điều này khiến trẻ căng thẳng, lo âu, khó khăn trong việc tiếp thu bài học.

4. Bài học ngắn gọn, thực hiện đều đặn mỗi ngày

Mỗi bài học chỉ nên kéo dài từ 5 – 10 phút, điều này giúp trẻ luôn giữ được hứng thú và không bị mệt mỏi, nhàm chán. Thực hiện đều đặn mỗi ngày để giúp trẻ xây dựng thói quen học tập tích cực.

5. Luôn giữ thái độ tích cực, tôn trọng và tin tưởng trẻ

Duy trì thái độ vui vẻ, tích cực để tạo cho con tâm lý thoải mái, vui vẻ, từ đó giúp con có động lực và thái độ tốt trong việc học tập. Luôn tôn trọng và tin tưởng trẻ, đừng áp đặt tiêu chuẩn của người lớn, cũng đừng so sánh con với bất kỳ đứa trẻ nào.

Cần dừng lại khi trẻ cảm thấy chán nản, không muốn học tiếp. Hoặc khi phần học ngày hôm ấy đã hoàn thành mà trẻ vẫn muốn học tiếp thì cũng không nên tiếp tục cho trẻ học thêm.

6. Thường xuyên giới thiệu học liệu mới

Thường xuyên bổ xung học liệu mới sẽ giúp con không bị nhàm chán. Cần chuẩn bị số lượng thẻ lớn để chương trình học không bị gián đoạn, để con hứng thú hơn với việc học.

7. Tạo môi trường học tập thoải mái

Môi trường học tập là tiền đề để con học hỏi, tiếp thu và phát triển bản thân. Nên chuẩn bị một góc học tập riêng, cố định, nơi con và ba mẹ có thể tập trung hiệu quả nhất. Không nên học ở nơi có nhiều đồ chơi, đồ vật, âm thanh làm cao xao nhãng, kém tập trung.

8. Tráo thẻ gọn gàng, dứt khoát, lời nói và hành động nhất quán

Cần luyện tập tráo thẻ thật thuần thục trước khi thực sự bắt đầu với con. Thao tác đưa thẻ ra và cất thẻ vào cần dứt khoát, nhanh gọn, không làm rơi thẻ hay vấp, khựng trong quá trình tráo thẻ. Lời nói và hành động cần nhất quán, dễ hiểu để tránh khiến trẻ khó hiểu khó tiếp thu. Ví dụ: Nếu đã nói 1 cộng 1 bằng 2 thì không chuyển thành 1 thêm 1 bằng 2.

9. Không kiểm tra, không kỳ vọng quá mức

Mục tiêu của Glenn Doman là kích thích não bộ hoạt động, vì vậy, không nên cho con học quá nhiều và cũng không được kiểm tra thẻ. Việc kiểm tra con sẽ khiến trẻ mất dần hứng thú học tập. Ngoài ra, cũng không nên đặt quá nhiều kỳ vọng quá sức, không phù hợp với trẻ.

10. Nên chuẩn bị học liệu cẩn thận trước khi thực hiện

Cần chuẩn bị trước chủ đề học tập, số lượng thẻ và thứ tự thẻ sẵn sàng để không làm gián đoạn quá trình học tập. Không nên để trẻ phải chờ đợi trước giờ tráo thẻ để tránh làm vơi hứng thú học tập của con. Khi kết thúc hãy khích lệ, cổ vũ con bằng lời nói khen ngợi, hành động đập tay, vỗ tay hoặc những cái ôm.

11. Dừng lại nếu cảm thấy chưa phù hợp

Nếu phụ huynh hoặc bé không phù hợp với phương pháp giáo dục Glenn Doman, hãy dừng lại và thay đổi phương pháp khác. Cần kiểm tra toàn bộ quá trình và các quy tắc, nếu đã thực hiện đúng quy tắc mà bé không thấy hứng thú thì nên thay đổi, không bắt ép con học bằng mọi giá vì nó sẽ không mang lại hiệu quả.

Cách áp dụng đúng phương pháp Glenn Doman

Với phương pháp Glenn Doman, ba mẹ sẽ sử dụng thẻ, sách, tài liệu trực quan để dạy trẻ. Với trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên, mỗi lần ba mẹ chỉ nên dạy con 1 chủ đề với 5 thẻ học. Tăng dần số lượng chủ đề theo năng lực và sự hứng thú của trẻ. Tối đa chỉ dạy trẻ 5 chủ đề, mỗi chủ đề 5 thẻ. Thời gian tráo thẻ là 1 – 3 giây/thẻ, tần suất 3 lần/ngày.

Sau mỗi ngày, ở mỗi chủ đề, chúng ta bỏ ra 1 thẻ và thay thế bằng một thẻ mới. Như vậy, với 5 chủ đề, sẽ có 5 thẻ được thay thế mỗi ngày. Sau khoảng 1 tuần,  số lượng thẻ học mỗi lần của con sẽ là 25 thẻ tương ứng với 5 chủ đề. Không cho con học quá nhiều, áp dụng đúng quy tắc để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Cách áp dụng phương pháp Glenn Doman như sau:

• Chuẩn bị học liệu: Học liệu gồm flashcards, dotcards, sách và tài liệu có màu sắc, hình ảnh rõ ràng, nội dung đơn giản, phù hợp lứa tuổi
• Xây dựng lịch học: Mỗi ngày trẻ sẽ có vài buổi học ngắn, mỗi buổi học kéo dài từ 5 – 10 phút. Lịch học cần được xây dựng cụ thể, đều đặn, kết hợp nội dung phong phú, đa dạng, gồm con vật, chữ số, chữ cái, kiến thức thế giới xung quanh và vận động thể chất.
• Phương pháp dạy học: Bắt đầu bằng 5 thẻ thuộc 1 chủ đề. Sau đó, tăng dần số chủ đề, sau 1 tuần, có thể cho trẻ học 5 chủ đề tương ứng với 25 thẻ (mỗi chủ đề 5 thẻ). Đọc to, rõ ràng từ hoặc con số trên thẻ, đặt câu hỏi đơn giản, khuyến khích trẻ trả lời.
• Khích lệ, động viên trẻ: Khen ngợi, khích lệ khi con thực hiện bài học và khi con trả lời, dùng từ ngữ khéo léo để không khiến con mất hứng thú.
• Theo dõi và điều chỉnh: Quan sát phản ứng của trẻ, điều chỉnh nội dung và phương pháp học tập sao cho phù hợp. Dừng lại hoặc thay đổi hoạt động khi con mệt, chán, mất tập trung.

Phương pháp giáo dục sớm Glenn Doman có tốt không?

Glenn Doman là phương pháp giáo dục sớm cho trẻ, được đánh giá cao về độ tin cậy và hiệu quả. Phương pháp được áp dụng tại hơn 180 quốc gia trên toàn thế giới. Nhiều nghiên cứu nhận thấy rằng, trẻ được giáo dục theo phương pháp này thường tự tin, thông minh và sáng tạo hơn so với trẻ không được giáo dục sớm.

Thực tế, không có phương pháp giáo dục tốt nhất, chỉ có phương pháp giáo dục phù hợp nhất. Trẻ được giáo dục theo phương pháp Glenn Doman sẽ nhận được nhiều hiệu quả tích cực khi trẻ được giáo dục đúng cách, đúng phương pháp.

Trẻ cần được hỗ trợ phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất. Tùy vào nhu cầu, khả năng tiếp cận của con mà chúng ta lựa chọn phương pháp và áp dụng cho trẻ. Trẻ được giáo dục theo phương pháp Glenn Doman đúng cách sẽ phát triển tốt khả năng ghi nhớ, tư duy vào trí tuệ.

Những sai lầm cần tránh khi áp dụng Glenn Doman

Việc áp dụng phương pháp Glenn Doman sai cách có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của trẻ. Những sai lần mà cha mẹ thường mắc phải khi áp dụng phương pháp này bao gồm:

• Không hiểu rõ phương pháp: Cho rằng chỉ cần mua thẻ flashcard và tráo thẻ là đang áp dụng phương pháp Glenn Doman. Glenn Doman không đơn giản chỉ tráo thẻ, mẹ phải tìm hiểu nguồn gốc, quy tắc và hiểu cách thức thực hiện mới mang đến lợi ích cho trẻ.
• Sử dụng thẻ kém chất lượng: Có rất nhiều bộ thẻ mô phỏng học liệu của phương pháp Glenn Doman. Thẻ Glenn Doman là loại thẻ chỉ có 1 loại hình thông tin trẻ một mặt thẻ. Thông tin nhất quán, chính xác, giúp trẻ tập trung vào một đối tượng duy nhất.
• Kỳ vọng quá cao ở trẻ: Nếu mẹ cho rằng giáo dục con theo phương pháp Glenn Doman sẽ giúp con thông minh vượt bậc, trở thành thiên tài thì không nên áp dụng. Glenn Doman là phương pháp giúp trẻ phát triển tư duy, trí tuệ, thể chất và tăng cường sự kết nối giữa cha mẹ với con cái. Việc kỳ vọng quá cao sẽ khiến trẻ phản cảm, có thái độ ghét bỏ, từ chối tương tác, thậm chí xe thẻ khi mẹ mang thẻ ra học.

Đánh giá ưu và nhược điểm của phương pháp Glenn Doman

Phương pháp học tập nào cũng tồn tại những ưu và nhược điểm nhất định. Việc xác định được lợi ích và hạn chế của phương pháp sẽ giúp chúng ta có cách nhìn nhận khách quan, chính xác. Từ đó đưa ra quyết định có nên áp dụng để giáo dục trẻ hay không.

Ưu điểm của Glenn Doman:

• Tận dụng được giai đoạn vàng trong phát triển trí não của trẻ
• Glenn Doman nhấn mạnh việc kích thích trí não của trẻ từ sớm, giúp trẻ phát triển trí tuệ nhanh chóng, toàn diện
• Trẻ từ 3 tháng tuổi có thể bắt đầu tiếp xúc với phương pháp này
• Học liệu trực quan, chủ đề, kiến thức đa dạng, từ hình ảnh đến số đếm, từ vựng
• Tạo thói quen học tập, tạo tiền đề, nền tảnh cho sự phát triển của trẻ
• Giúp trẻ phát triển kỹ ăng tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề.

Nhược điểm của Glenn Doman:

• Thiếu tính cá nhân hóa, không phải trẻ nào cũng phù hợp với phương pháp này
• Hiệu quả phụ thuộc vào khả năng ứng dụng của giáo viên, phụ huynh do cần điều chỉnh linh hoạt theo nhu cầu của trẻ
• Tập trung chủ yếu vào phát triển trí tuệ, dễ khiến trẻ kém trong kỹ năng xã hội và cảm xúc
• Đòi hỏi sự cam kết, kiên nhẫn cao của phụ huynh, phụ huynh cần nắm rõ phương pháp mới có thể giáo dục trẻ hiệu quả.
• Có thể gây áp lực, khiến trẻ có ác cảm nghiêm trọng với việc học nếu không được thực hiện đúng cách và hợp lý.

Phương pháp Glenn Doman được áp dụng rộng rãi trên nhiều quốc gia trên thế giới, hiện là một trong những phương pháp giáo dục sớm được rất nhiều ba mẹ biết đến. Khi được thực hiện đúng cách, phương pháp này sẽ mang đến rất nhiều hiệu quả tích cực trong việc xây dựng nền tảng, thúc đẩy trẻ phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất và đạo đức.

Có thể bạn quan tâm:

• Các phương pháp giáo dục sớm cho trẻ được áp dụng hiện nay
• Khi nào nên cho trẻ học tiếng Anh, mấy tuổi là tốt nhất?